Πρόληψη καρκίνου παχέος εντέρου

Πρόληψη καρκίνου παχέος εντέρου

Γαστρεντερολόγος, Ηπατολόγος – Πρέβεζα

Προληψη του καρκινου του παχεος εντερου

O καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως. Έχει υπολογισθεί πως περίπου 1 στους 24 ανθρώπους θα αναπτύξουν τη νόσο σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Η πιθανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει στη διάρκεια της ζωής του τη νόσο είναι 5-6% και το 1/3 πεθαίνει από τη νόσο.

Οίκο ιστορικό

Τα άτομα με ένα συγγενή 1ου βαθμού με ιστορικό διάγνωσης καρκίνου παχέος εντέρου (ΚΠΕ) σε ηλικία ≥ 60 ετών έχουν 2 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης KΠΕ σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

Επίσης, στην ομάδα αυτή, ο κίνδυνος εμφάνισης ΚΠΕ στην ηλικία των 40 ετών είναι ίδιος με τον κίνδυνο εμφάνισης ΚΠΕ στον γενικό πληθυσμό στην ηλικία των 50 ετών [1].

Έτσι, η επιτήρηση σε άτομα με συγγενή 1ου βαθμού με ιστορικό διάγνωσης ΚΠΕ σε ηλικία ≥ 60 ετών συνιστάται να ξεκινά στην ηλικία των 40 ετών. Η επιτήρηση των ατόμων με συγγενή 1ου βαθμού με ιστορικό διάγνωσης αδενωματώδη πολύποδα σε ηλικία ≥ 60 ετών πρέπει να ξεκινά στην ηλικία των 40 ετών, αν ο πολύποδας είναι «προχωρημένος» (advanced) .

Κάτι τέτοιο καθίσταται προφανές, καθώς σε κολονοσκόπηση ασυμπτωματικών ατόμων που είχαν συγγενείς 1ου βαθμού με μεγάλους αδενωματώδεις πολύποδες βρέθηκε να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ΚΠΕ ή μεγάλων πολυπόδων [2].

Τα άτομα με μικρά σωληνώδη αδενώματα (<1εκ) και χαμηλού βαθμού δυσπλασία δεν παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ΚΠΕ [3], χωρίς ωστόσο να διαθέτουμε, ως σήμερα, επαρκή δεδομένα από την παρακολούθηση των ατόμων αυτών.

  • Λήψη φρούτων, λαχανικών 99% 99%
  • Γαλακτοκομικών 89% 89%
  • Άσκηση 98% 98%
  • Αποφυγή παχυσαρκίας 88% 88%
  • Αποφυγή καπνίσματος 100% 100%
  • αποφυγή κόκκινου κρέατος 89% 89%

Γαστρεντερολόγος, Ηπατολόγος Μπαλωμένος Δημήτριος

Εάν θέλετε μπορείτε να κατεβάσετε & να δείτε μερικές οδηγίες σχετικά το τι πρέπει να κάνετε ή δεν πρέπει να κάνετε για την Πρόληψη καρκίνου του παχέος εντέρου

Κατεβαστε το Φυλλαδιο (PDF)

Πρόληψη

Είναι πολύ σημαντικό για να βρείτε νωρίς τον καρκίνο πριν εξαπλωθεί. Αν ο καρκίνος του παχέος εντέρου διαγνωστεί νωρίς, πριν εξαπλωθεί, μπορεί να θεραπευτεί με μεγάλη επιτυχία. Τα αποτελέσματα όμως μειώνονται σημαντικά αν τον εντοπίσετε αργά.

Συνιστάται να τροποποιήσουμε θετικά τους περιβαλλοντικούς παράγοντες

  • Λήψη φρούτων, λαχανικών και γαλακτοκομικών και αποφυγή κόκκινου κρέατος και ζωικών λιπαρών. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου παχέος είναι χαμηλότερος σε άτομα πουκαταναλώνουν φρούτα και λαχανικά. Γενικότερα επωφελής φαίνεται να είναι η κατανάλωση τροφών με αυξημένο φυτικό υπόλειμμα, αν και αυτό δεν έχει αποδειχθεί σε όλες τις μελέτες. Ευνοϊκή για την αποφυγή της νόσου φαίνεται να είναι και η λήψη ασβεστίου και μαγνησίου. Αντίθετα ο κίνδυνος αυξάνεται με τη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και ζωικού λίπους
  • Άσκηση: η φυσική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της εργασίας ή στον ελεύθερο χρόνο μειώνει στο μισό τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο παχέος εντέρου
  • Αποφυγή παχυσαρκίας: οι παχύσαρκοι, με δείκτη μάζας σώματος >25, σε σχέση με τα φυσιολογικά άτομα, έχουν 1,5 φορά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου παχέος εντέρου
  • Αποφυγή καπνίσματος: Το κάπνισμα αυξάνει και τη συχνότητα και τη θνητότητα από τη νόσο. Με τη διακοπή του οι κίνδυνοι μειώνονται
  • Φάρμακα: η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και οι στατίνες (φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη μείωση της χοληστερίνης) φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο προσβολής από τη νόσο.
  • Αυτό όμως θα πρέπει να σταθμισθεί από το γιατρό σας με τους κινδύνους που προκαλούνται από τις παρενέργειες κατά τη χρόνια λήψη αυτών των φαρμάκων.
Οισοφάγος Barrett - Οισοφαγίτιδα
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΑΡ. ΜΠΑΛΩΜΕΝΟΣ

Γαστρεντερολόγος Ηπατολόγος

διευθυνση ιατρειου

Πολυτεχνείου 15 Β/ Πρέβεζα

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

26823 04248
db@gastropreveza.gr

Κλειστε Το Ραντεβου σας

Σκληρυντική Χολαγγειίτιδα

Σκληρυντική Χολαγγειίτιδα

Πρωτογενής σκληρυντική

χολαγγίτιδα

Η Πρωτοπαθής Σκληρυντική Χολαγγειίτιδα (PSC) είναι μια σπάνια χρόνια νόσος στην οποία τα χοληφόρα αγγεία που μεταφέρουν τη χολή από το ήπαρ στο λεπτό έντερο παρουσιάζουν στην αρχή φλεγμονή και σε επόμενα στάδια ίνωση και ουλοποίηση.

ηπατικη ανεπαρκεια

Η πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα (ΠΣΧ) αποτελεί χρόνια, άγνωστης αιτιολογίας, ηπατική νόσο.

Χαρακτηρίζεται από συνεχή φλεγμονή, απόφραξη και ίνωση των ένδο και έξω ηπατικών κλάδων του χοληφόρου δένδρου με κατάληξη την κίρρωση και την ηπατική ανεπάρκεια.

Η χολαγγειογραφία αποτελεί την ακριβέ-στερη εξέταση για τη διάγνωση της νόσου . Η ΠΣΧ ήταν ιδιαίτερα σπάνια πριν από το 1970, γεγονός που αποκαλύπτει τη συμ-βολή της ενδοσκοπικής χολαγγειογραφίας στη διάγνωση της νόσου

Παθογενεια

Η παθογένεια της νόσου είναι άγνωστη και πολλοί διαφορετικοί μηχανισμοί έχουν προταθεί.

Η στενή σχέση της νόσου με την ΙΦΝΕ και η παρουσία πολλών και σε υψη-λούς τίτλους αυτοαντισωμάτων οδήγησε στην άποψη ότι πρόκειται για αυτοάνοσο νόσημα.

Η αυξημένη συχνότητα HLA-B8, DR3 και DRw52a στους με ΠΣΧ φαίνεται ότι καθορίζει τη γενετική προδιάθεση ως βασική αιτία της νόσου.

Έχει επίσης προταθεί ισχαιμικού τύπου βλάβη του χοληφόρου δένδρου, αφού είναι γνωστό ότι η ενδοαρτηριακή έγχυση φλοξουριδίνης οδηγεί σε παρόμοια κλινικό – εργαστηριακή οντότητα.

Τέλος η φλεγ-μονώδης αντίδραση του ήπατος και του χοληφόρου δένδρου από μικρόβια προερ-χόμενα από τον πάσχοντα βλεννογόνο του εντέρου διαμέσου της πυλαίας αποτελεί την τρίτη παθογενετική θεωρία

Οι περισσότεροι ασθενείς με πρώιμη πρωτογενή σκληρυντική χολαγγειίτιδα δεν έχουν συμπτώματα

Η πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα μια χρόνια ασθένεια των χοληφόρων οδών

Αίτια

Η αιτία της πρωτοπαθούς σκληρυντικής χολαγγειίτιδας παραμένει άγνωστη. Ένα μικρό υποσύνολο (περίπου 10%) των ασθενών με πρωτοπαθή σκληρυντική χολαγγειίτιδα έχει μια ταχέως εξελισσόμενη μορφή της νόσου με πρώιμη έναρξη του κοιλιακού πόνου, πυρετό και κνησμό που ανταποκρίνεται σε θεραπεία με κορτικοστεροειδή.

Δεδομένου ότι τα κορτικοστεροειδή (όπως η πρεδνιζόνη ) είναι τα φάρμακα για την αγωγή των νόσων του ανοσοποιητικού, όπως η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn, και ο συστημικός ερυθηματώδης λύκος, πιστεύεται αυτοί οι ασθενείς ότι έχουν μια διαταραχή του ανοσοποιητικού που προκαλεί τη νόσο.

Υπάρχει μια επικράτηση των αλληλόμορφων γονιδίων HLA A1, B8 και DR3 σε πρωτοπαθή σκληρυντική χολαγγειίτιδα.

Η νόσος

Οι ασθενείς με PSC διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χολαγγειοκαρκίνου και άλλων καρκινωμάτων ηπατοχολικής προέλευσης. Η στατιστική πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου εκτιμάται σε ποσοστό 1,5% ετησίως.

Έχει παρατηρηθεί ότι η ομαλοποίηση της αλκαλικής φωσφατάσης (ALP) των ασθενών αυτών σχετίζεται με καλύτερη έκβαση, αυξημένη επιβίωση και μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης χολαγγειοκαρκινώματος. Η νόσος φαίνεται να είναι συχνότερη στους άνδρες (~ 60%) και η μέση ηλικία διάγνωσης είναι 30-40 ετών. 

Παθοφυσιολογία

Η χολόσταση επάγει τον πολλαπλασιασμό των επιθηλιακών κυττάρων και γίνεται εστιακή καταστροφή του παρεγχύματος του ήπατος, σχηματίζοντας συσσώρευση χολής. Η χρόνια απόφραξη των χοληφόρων προκαλεί ίνωση της πυλαίας οδού και, τελικά, χολική κίρρωση και ηπατική ανεπάρκεια.

πρωτοπαθούς σκληρυντικής χολαγγειίτιδας

Συμπτώματα PSC

Οι ασθενείς με PSC μπορεί να μην έχουν συμπτώματα. Η PSC συνήθως διαγιγνώσκεται σε αυτούς τους ασθενείς όταν μια τακτική εξέταση αίματος δείχνει μη φυσιολογική ηπατική λειτουργία. Ακόμη και καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, ενδέχεται να μην υπάρχουν συμπτώματα.

Όταν τα συμπτώματα αναπτύσσονται, είναι αποτέλεσμα παρεμπόδισης της ροής της χολής. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

Ίκτερος (κιτρινισμα του δερματος και του λευκου των ματιών)

Κνησμος

Πονος στο δεξι άνω μερος της κοιλιας

Πυρετος, ριγη

Ανεξηγητη απωλεια βαρους

Κουραση

Διάγνωση πρωτοπαθούς σκληρυντικής χολαγγειίτιδας

Η διάγνωση της βασίζεται στα τυπικά χολαγγειογραφικά ευρήματα κατά την μαγνητική και την ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία (MRCP-ERCP). Οι ασθενείς με PSC πρέπει να ελέγχονται με κολονοσκόπηση για την πιθανή ύπαρξη ελκώδους κολίτιδας. Εάν εντοπιστεί ελκωδης κολίτιδα, απαιτείται ετήσια κολονοσκόπηση για την προληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Η εξέταση του ηπατοκυτταρικού συστήματος αρχίζει συνήθως με υπερηχογράφημα για να αποκλειστεί η εξωηπατική απόφραξη των χοληφόρων. Διάγνωση του πρωτοπαθή σκληρυντική χολαγγειίτιδα απαιτεί τον εντοπισμό πολλαπλών στενώματα και επεκτάσεις περιλαμβάνουν ενδο- και εξωηπατικών χοληφόρων – έκρινε χολαγγειογραφία (υπέρηχος μπορεί να αναλάβει μόνο την παρουσία τους).

Η άμεση χολαγγειογραφία (για παράδειγμα, το ERCP) είναι το “χρυσό πρότυπο”. Ωστόσο, η χολαγγειοπανακρεματογραφία μαγνητικού συντονισμού (MZHPG) παρέχει μια καλύτερη εικόνα και γίνεται η κύρια εναλλακτική μη επεμβατική διαγνωστική μέθοδος. Για την επαλήθευση της διάγνωσης της βιοψίας ήπατος, κατά κανόνα, δεν απαιτείται.

Εάν γίνεται βιοψία για άλλες ενδείξεις, καταδεικνύει τον πολλαπλασιασμό του χοληφόρων οδών, περιπορικής ίνωση, φλεγμονή και χοληδόχου πόρου απόφραξη. Στην περίπτωση της εξέλιξης της νόσου, η ίνωση εξαπλώνεται από τις ζώνες της πύλης και, τελικά, οδηγεί σε χολική κίρρωση του ήπατος.

Βιοψια

ήπατος

Η βιοψία προσφέρει μια οριστική διάγνωση. Ο γιατρός σας μπορεί να πραγματοποιήσει βιοψία για να επιβεβαιώσει το PSC και να το κάνει (προσδιορίστε το επίπεδο σοβαρότητας). Κατά τη διάρκεια μιας βιοψίας ήπατος, ο ιστός αφαιρείται από το ήπαρ σας και αποστέλλεται σε εργαστήριο παθολογίας για ανάλυση.

Κολονοσκoπηση

Οι ασθενείς με πρωτοπαθή σκληρυντική χολαγγειίτιδα έχουν μια υψηλή πιθανότητα που έχουν, επίσης, ελκώδη κολίτιδα, και οι ασθενείς με πρωτοπαθή σκληρυντική χολαγγειίτιδα και ελκώδη κολίτιδα έχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου. Έτσι, η κολονοσκόπηση είναι σημαντική τόσο για διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας όσο και για την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου ή προκαρκινικών καταστάσεων.

Αντιμετώπιση PSC

. Η ενδοσκόπηση κατέχει σημαντική θέση στους θεραπευτικούς χειρισμούς στις υποομάδες των ασθενών με ΠΣΧ και στένω-ση στα εξωηπατικά χοληφόρα . Η διαστολή με μπαλόνι με ή χωρίς τοποθέτηση ενδο-πρόσθεσης φαίνεται ότι επιφέρει κλινική, βιοχημική και ακτινολογική βελτίωση στο 80-90% των ασθενών περίπου και ίσως επιμηκύνει και την επιβίωση . Πρέπει να γίνεται, όμως, από έμπειρους ενδοσκόπους και με τη σκέψη πάντα στον αποκλεισμό του χολαγγειοκαρκινώματος .

– Σε ασυμπτωματικούς ασθενείς παρακολούθηση
– Διάνοιξη και διατήρηση ανοιχτών ορισμένων στενώσεων του χοληφόρου δέντρου με ERCP και τοποθέτηση stent.
– Αντιμετώπιση των επεισοδίων χολαγγειίτιδας με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και αντιβιωτικών.
– Αντιμετώπιση ελκώδους κολίτιδας όταν συνυπάρχει.
– Φάρμακα που έχουν χρησιμοποιηθεί: κορτικοστεροειδή, ανοσοκατασταλτικά (αζαθειοπρίνη, μεθοτρεξάτη), πενικιλλαμίνη, καθώς και ουρσο-δεοξυ-χολικό οξύ (κυρίως για την αντιμετώπιση του κνησμού).
– Μεταμόσχευση ήπατος.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΑΛΩΜΕΝΟΣ

Γαστρεντερολόγος Ηπατολόγος

διευθυνση ιατρειου

Πολυτεχνείου 15 Β/ Πρέβεζα

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

26823 04248
db@gastropreveza.gr

Κλειστε Το Ραντεβου σας